„Fatalna dwunastka” - w jaki sposób się nie komunikować

Właściwe porozumiewanie się ułatwia nam życie i funkcjonowanie. Podczas komunikowania się przekazujemy, ale i odbieramy wiele sygnałów, z których nie zawsze zdajemy sobie sprawę. Badania nad psychologią komunikacji wyłoniły szereg typów wypowiedzi, które blokują rozmowę. Odbiorca takich wypowiedzi czuje się traktowany "z góry" i reaguje obronnie. Przedstawiamy Wam "fatalną dwunastkę" - jak nazwał je amerykański psycholog Thomas Gordon:

• Rozkazywać, zarządzać, komenderować: Częściej blokada wynika z tonu wypowiedzi, ale też z postawy dominacji nad rozmówcą, gdy np. powiemy "Weź się wreszcie do roboty", "Zrób to tak."
• Ostrzegać, upominać, grozić: "Dobrze się zastanów, zanim podejmiesz decyzję", "To będzie cię drogo kosztować", "To się może źle skończyć". 
• Perswadować, moralizować, wygłaszać "kazania": "Powinnaś była bardziej liczyć się z jego wrażliwością". 
• Radzić, dyktować rozwiązania, czynić propozycje: Proponuję, żebyś omówił to z twoim sąsiadem", "Najlepiej byłoby to przeczekać". 
• Robić wyrzuty, pouczać, przytaczać logiczne argumenty: "Pewnie znów poniosła cię nadgorliwość", "Trzeba było ugryźć się w język", "Oczywiście nie pomyślałaś o tym".
• Osądzać, krytykować, obwiniać, sprzeciwiać się: "To nie było w dobrym stylu", "Ty zawsze zapominasz", "Ja na to nie pozwolę", "To było bardzo lekkomyślne". 
• Chwalić, aprobować: "Ty to najlepiej zrobisz", "Zawsze mogę na tobie polegać", "To ci się zawsze udaje", "Najlepsza kucharka w powiecie".
• Ośmieszać, zawstydzać, zwymyślać: "Co za leniuch z ciebie", "To prawdziwe niechlujstwo", "Czy u ciebie można się czuć bezpiecznie?", "Przypomnij sobie, jak się wtedy skompromitowałeś".
• Interpretować, analizować, stawiać diagnozy: "Ty mu chyba zazdrościsz", "To typowe dla tego okresu życia", "Zniechęciłaś się", "Chcesz koniecznie być na pierwszym miejscu".
• Uspokajać, pocieszać, współczuć: "To nie będzie bolało", "Przejdziesz jakoś przez to", "Rozumiem, że to dla ciebie wielka strata", "Przy twoich zdolnościach prędko możesz awansować", "Jakoś sobie poradzisz w tej sprawie". 
• Wypytywać, badać, indagować: "Kiedy to zauważyłaś po raz pierwszy?", "Co chciałaś przez to osiągnąć?", "Kiedy mu to powiesz?".
• Bagatelizować, zabawiać, odwracać uwagę: "Co ci tak na tym tak zależy?", "Prędko o tym zapomnisz", "Znajdziesz coś lepszego", "Pomyśl o tym, co ci tę stratę wynagrodzi", "Nie masz większych zmartwień?".

Oczywiście niemożliwe jest wyeliminowanie wszystkich wymienionych blokad z codziennej komunikacji. Wystarczy, gdy zdamy sobie sprawę z tego, które z nich zdarzają nam się najczęściej. Będzie dobrze, jeśli uda nam się zmniejszyć częstość występowania przynajmniej jednego z nich, tego, którym najczęściej ranimy bliskie nam osoby.

źródło: "ABC psychologii komunikacji" - Elżbieta Sulejak